Posted by Oto Bakım Servisi Genel

Debriyaj Arızaları Nelerdir? Debriyaj Nasıl Kullanılır?

Oto Bakım Servisi

Debriyaj Nedir? Debriyaj Ayarı Nasıl Yapılır?

Debriyaj, motorla vites kutusunu birbirine bağlayan ve pedala basınca bunlar arasındaki irtibatı kesen sistemdir. Debriyaj sistemi, vites değiştirmeyi ve arabayı hareket ettirmeyi sağlar. Peki debriyaj nasıl kullanılır? Debriyaj gaz fren arasındaki ince ayar, usta şoförleri belli eder. Aracınızı çalıştırmak istediğinizde debriyajdan ayağınızı hafifçe çekerken yavaşça gaza basmanız gerekir. Böylece rahat ve sarsıntısız bir şekilde kalkış yapabilirsiniz. Otomobilinizi durdurmak istediğinizde ise frene debriyajla birlikte hafifçe basmanız, sert fren yapmamanız ve frenin zarar görmemesi için doğru olacaktır.

Debriyaj Kaçırıyor Arızası Nedir? Debriyaj Neden Kaçırır?

Debriyaj kaçırmasının en büyük nedeni debriyaj balatasının aşınmasıdır.

Krank mili pistonlardan aldığı hareketi volan üzerinden kavramaya yani debriyaja iletir. Debriyaj üzerinden de hareket şanzımana aktarılır. Volanla debriyaj bağlantısı bir balata ile sağlanır. Baskı plakası debriyaj balatasını volan diskine doğru kuvvetlice iter ve birleştirir. Böylece birlikte dönerek hareketi şanzımana aktarırlar. Siz debriyaja bastığınızda debriyaj balatası volandan ayrılır ve hareket şanzımana aktarılmaz. Bu sayede vites değiştirirsiniz. Eğer debriyaj balatanız bitmişse ve ya azalmışsa volan diski üzerine tam olarak tutunamaz ve araç yüke bindiğinde, örneğin ilk kalkış esnasında kaçırma yapar. Yani volandan aldığı hareketi tam olarak şanzımana aktaramaz ve araç istediğiniz performansta hareket edemez. İlk kalkış esnasında titreme meydana gelir. Debriyaj kaçırmasının en önemli nedeni baskı balatasının aşınması veya yağlanmasıdır. Debriyaj balatasının yağlaması durumunda volana tam olarak tutunamaz ve debriyaj kaçırma yapar. Eğer yağlanma varsa krank keçesinin yağ kaçırıp kaçırmadığı kontrol edilmelidir. Debriyaj pedalı boşluğunun bozulması ve ya ayırma yaylarının özelliğini yitirmesi gibi sebeplerle de debriyaj kaçırabilir. Nadiren de olsa motorun konumu değişirse volanında konumu değişeceğinden debriyaj arızası meydana gelebilir. Kavrama arızası varsa volan diski yüzeyi de mutlaka kontrol edilmelidir. Disk yüzeyindeki aşınmalar da kavrama arızasına neden olur.

Debriyaj Sertliği Neden Olur?

  •  Debriyaj çatalı aşınmıştır. Aşınan çatal da bilyaya zorlanarak basar. Bu da debriyajı sertleştirir.
  •  Baskı şemsiyeleri aşınmıştır. Bu durumda baskı balata değişimi yapmak gerekir.
  •  Debriyaj teli kopmuş ya da halatı paslanmıştır. Halatı yağlamak işe yaramaz, değiştirmek gerekir. Debriyaj telinin kopmasının baskı balatayla ilgisi yoktur. Debriyaj teli, genelde pedal boşluğundaki ters açının ve sürtünmenin etkisiyle kopar.
  • Debriyaj pedalının hareket ettiği mil paslanmıştır. Debriyaj yağı kullanarak bu sorunu çözebilirsiniz

Debriyaj Teli Nasıl Değiştirilir?

Otomobilinizde kullanılan debriyaj tipi “kendinden ayarlı debriyaj” ise debriyaj telini değiştirmek için bir servisten destek almanız gerekiyor.

Otomobilinizin otomatik debriyajlı değilse biraz vakit ayırarak debriyaj telini değiştirebilirsiniz. İhtiyacınız olan araçlar; yeni debriyaj teli, gres yağı, anahtar, pense ve tornavida. Öncelikle pedalları sökerek işe başlamalısınız. Fren pedalı arkasında yer alan pulu sökünce sökülecektir. Gaz pedalını sökmek için arkasındaki teli çıkarmalısınız. Tel, kelebek somun dediğimiz parça ile bağlıdır, bu parçayı çıkararak teli yerinden çıkarabilirsiniz. Çıkaramıyorsanız teli içinden geçtiği boruyla birlikte çıkarmanız gerekiyor. Boruyu çıkardıktan sonra temizlemeli ve gres ile yağlamalısınız. Son olarak pedalları yerleştirmeniz, teli ve boruyu sabitlemeniz gerekiyor.

Debriyaj Balatası Ömrü Nedir?

Debriyaj balatasının ömrü aracın kullanım koşullarına göre değişiklik gösteriyor. Genellikle 4 yılda bir debriyaj balata değişimi öneriliyor.

Aracınızı 4 yıldan uzun süredir kullanıyorsanız ya da 60.000 kilometreden fazla yol aldıysanız debriyajınızı kontrol ettirmeniz gerekiyor. Sürekli olarak debriyaj titremesi yaşıyorsanız, fren mesafesinde artış gözlemliyorsanız ya da fren balatası ses yapmaya başladıysa bu belirtiler debriyaj ömrünün bitmiş olabileceğini gösteriyor. Otomobiliniz balatasının ömrünü kısaltan faktörler arasında yanlış viteste kalkış yapmanız, ayağınızın sürekli debriyajda olması, yokuşta el freni yerine devamlı olarak debriyaj kullanmanız, orijinal ve kaliteli balataları tercih etmemeniz yer alıyor.

Debriyaj balatası değiştirmek isteyenler genellikle baskı, balata ve bilyadan oluşan debriyaj setlerini tercih ediyor. Debriyaj baskı balata fiyat olarak 250 TL civarında seyrediyor. Debriyaj bilyası fiyatları ise 100 TL’den başlıyor.

Debriyaj Hidrolik Yağı Biterse Ne Olur?

Debriyaj boşalıyorsa ve birkaç kez bastığınızda düzeliyorsa aracınızın debriyaj sisteminde halat değil; hidrolik merkez sistemi kullanılmıştır. Bu arızanın kaynağı da debriyaj merkezlerinin (Üstte ve altta olmak üzere 2 tanedir.) birinin hidrolik sıvısını geri kaçırmasıdır. Çözüm için hangi debriyaj merkezinin bozuk olduğunun anlaşılması gerekir. Bunun için de aracınızı yetkili servise götürmelisiniz.

Debriyaj Üst Merkezi Arızası Nasıl Anlaşılır?

Debriyaj pedalı normalde orta kısımlardan kavrar ama balata seviyesi düştükçe debriyaj yukarıdan kavramaya başlar. Bu da pedala basmayı bıraktığınızda neredeyse yarım debriyaj yapıyormuşçasına arabanın yerinden zor kalkmasına neden olur. Bu durumda baskı, balata, bilya ya da debriyaj üst merkezi değişimi gerekebilir.

Debriyaja Bastıktan Sonra Ses Çıkması

Bu, debriyaj bilyasında sorun olduğunu gösterir. Bunun dışında şanzımanın içinde bulunan prizdirek bilyası da bozulmuş olabilir. Peki, prizdirek ya da debriyaj bilyası arızası nasıl anlaşılır?

  • Vitesi boşa alın, arabayı debriyaja basmadan çalıştırın.
  • Gaza basın.
  • Devir 3000’deyken aniden debriyaja basın ve gazı kesin.

Ses, debriyaja bastığınız an kesildiyse debriyaj bilyası, debriyaja bastıktan bir süre sonra kesildiyse prizdirek bilyası bozulmuş demektir. Çözüm, ilgili parçaları yenilemektir.

 

Tags: , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

About Author

Write a Reply or Comment

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (1 Kişi oy verdi, 5 üzerinden ortalama puan: 5,00. Bu yazıya oy vermek ister misiniz?)
Loading...